Ngành may : Khởi sắc cuối năm nhưng "nóng" bài toán nhân lực

Thị trường dệt may Việt Nam đang chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ trong những tháng cuối năm 2023, hứa hẹn một kết thúc đầy hứa hẹn cho ngành. Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, bài toán khan hiếm nhân lực đang trở thành "nỗi nóng" hóc búa, đe dọa đà tăng trưởng của ngành trong tương lai.

Dấu hiệu khởi sắc:

• Lượng đơn hàng tăng cao: Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), kim ngạch xuất khẩu dệt may trong tháng 11/2023 đạt 4,1 tỷ USD, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng trưởng cao nhất trong 10 tháng qua.

• Giá cả ổn định: Nhờ sự phục hồi của nhu cầu tiêu dùng và chính sách hỗ trợ của Chính phủ, giá nguyên liệu đầu vào cho ngành dệt may đang dần ổn định, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nâng cao lợi nhuận.

• Cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do: Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) đã mở ra nhiều thị trường mới cho ngành dệt may Việt Nam, giúp tăng cường xuất khẩu và nâng cao sức cạnh tranh.

Thách thức: "Cơn khát" nhân lực:

• Thiếu hụt lao động: Ngành may mặc Việt Nam hiện đang thiếu hụt khoảng 200.000 lao động, chủ yếu là công nhân có tay nghề cao.

• Nguyên nhân: Nhu cầu tuyển dụng cao, nguồn cung lao động không đáp ứng, nhiều lao động trẻ chuyển sang các ngành nghề khác có mức lương cao hơn, chất lượng đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp.

• Hệ lụy: Khả năng đáp ứng đơn hàng của doanh nghiệp bị ảnh hưởng, kìm hãm đà tăng trưởng của ngành.

Giải pháp:

• Đào tạo: Tăng cường đào tạo, nâng cao tay nghề cho lao động, mở rộng quy mô đào tạo của các trường dạy nghề, chú trọng đào tạo theo nhu cầu của doanh nghiệp.

• Chính sách thu hút: Nâng cao mức lương và chế độ đãi ngộ cho người lao động, cải thiện môi trường làm việc, áp dụng các chính sách ưu đãi thu hút lao động trẻ.

• Tự động hóa: Tự động hóa một số công đoạn trong sản xuất để giảm bớt nhu cầu lao động, nâng cao hiệu quả và năng suất.

Kết luận:

Ngành may mặc Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và tận dụng tối đa cơ hội, ngành cần giải quyết bài toán khan hiếm nhân lực một cách hiệu quả. Các giải pháp đồng bộ từ phía Chính phủ, doanh nghiệp và các trường đào tạo là chìa khóa để tháo gỡ "nút thắt" này, đưa ngành may mặc Việt Nam vươn lên tầm cao mới.

• Tổ chức các chương trình đào tạo nội bộ cho người lao động: Một số doanh nghiệp đang đầu tư vào đào tạo nội bộ để nâng cao tay nghề cho nhân viên hiện có. Các chương trình đào tạo này thường được thiết kế theo nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp, giúp người lao động có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu công việc.

• Hợp tác với các trường dạy nghề: Một số doanh nghiệp đã hợp tác với các trường dạy nghề để đào tạo nguồn nhân lực theo nhu cầu của doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo này thường kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giúp sinh viên có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu công việc ngay sau khi tốt nghiệp.

• Thu hút lao động trẻ bằng cách cải thiện môi trường làm việc và nâng cao mức lương: Một số doanh nghiệp đang nỗ lực cải thiện môi trường làm việc và nâng cao mức lương để thu hút lao động trẻ. Các doanh nghiệp này cũng chú trọng đến việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp thân thiện, tạo điều kiện cho người lao động phát triển.